Fundacja sprawuje organizacyjną pieczę nad Festiwalem Niepodległości począwszy od roku 2020 (czyli roku powołania Fundacji) i przygotowań, związanych z organizacją dziewiątej już edycji cyklu przedsięwzięć, odbywających się pod tym szyldem. Obsługa Festiwalu i stworzenie mu stabilnych podstaw rozwojowych stały się jednymi z powodów powołania Fundacji i stanowią jeden z priorytetów jej działalności.
Festiwal Niepodległości to idea całkowicie oddolna i prawdziwie obywatelska, organizowana dotychczas wolontaryjnie przez sygnatariuszy Obywatelskiego Porozumienia Osób i Organizacji na rzecz Tradycji i Niepodległości, z czasem przekształconego w Kapitułę Festiwalu Niepodległości. Do tej pory w pracach Kapituły wzięli udział upełnomocnieni przedstawiciele blisko 50 organizacji społecznych z regionu Małopolski i Podkarpacia.
I Festiwal Niepodległości stanowił niejako ukoronowanie procesu budowy naszego Porozumienia i punkt kulminacyjny działań podejmowanych przez nas w pierwszym roku istnienia inicjatywy. Jej zasadniczym celem jest aktywizacja i integrowanie lokalnych środowisk patriotycznych poprzez wzajemne wspieranie działań oraz inicjowanie wspólnych przedsięwzięć. Dbaliśmy i dbamy, aby również w kolejnych latach festiwalowa formuła pozostała obywatelska – to znaczy realizowana była wolontaryjnie, na zasadzie „non profit” przez społeczność naszego miasta i regionu przy wsparciu organizacji pozarządowych, pomocy instytucji publicznych, polskiego biznesu oraz wartościowych mediów.
Cykl, składający z wielu przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych zainaugurowano pod koniec października 2012 roku. Kolejne edycje głównego bloku imprez festiwalowych organizowane są co roku w tym właśnie czasie. Termin nie jest oczywiście przypadkowy. Wybrany został na pamiątkę wydarzeń sprzed blisko stulecia, kiedy to tarnowianie – jako pierwsi w kraju, w nocy z 30 na 31 października 1918 r. – zrzucili jarzmo zaborcze, rozbrajając Austriaków i przejmując również pełną władzę cywilną nad miastem i okolicą, po akcie poddania się przez tarnowską Radę Miasta „rządowi w Warszawie”. To dzięki tej akcji lokalnych konspiratorów z Organizacji „Wolność”, POW, harcerzy z Pogotowia Narodowego i cywilnego Komitetu Narodowego, TARNÓW jako pierwszy wśród miast odradzającej się Rzeczpospolitej odzyskał realną niepodległość na całym swoim obszarze już rankiem, około godziny 8, 31 X 1918 r. Festiwal – z założenia już cykliczny – od początku stanowił oddolne, obywatelskie wzmocnienie dla dumnego hasła „Tarnów – Pierwsze Niepodległe”, jakim posługuje się nasze Miasto, a odnoszącego się do tej chlubnej, radosnej karty naszej lokalnej i ogólnonarodowej historii.
W roku 2017, po wielu latach starań, organizatorom festiwalu udało się doprowadzić do ustanowienia przez Radę Miejską w Tarnowie do ustanowienia w dniu 30 października oficjalnego, corocznego święta lokalnego „Pierwsze Niepodległe” – Dnia Pamięci o Zwycięskim Zrywie Niepodległościowym z 30/31 X 1918r.
Festiwal jest również próbą podkreślenia znaczenia pierwszorzędnego zadania, które umieściliśmy w Deklaracji Obywatelskiego Porozumienia Osób i Organizacji na rzecz Tradycji i Niepodległości. Sygnatariusze tego dokumentu uznali bowiem „niepodległość państwa polskiego oraz wolność jego obywateli jako warunek konieczny dla pełnego rozwoju narodu polskiego oraz pomyślnej jego przyszłości, za które to wartości miliony naszych rodaków poświęciło swe życie”.
Pochylamy się zatem z refleksją, ale i pełną otwartością, nad ważnymi pytaniami czy o taką niepodległość, jaką mamy, walczyli nasi przodkowie oraz co dziś oznacza i jakie wyzwanie stanowi Niepodległość ?. Czynimy to przez cały rok, na koniec października i listopad rezerwując jedynie czas na blok główny naszego cyklu imprez z doroczną Galą.
Kolejne, coroczne edycje festiwalu poświęcamy innemu tematowi z obszernego katalogu spraw najważniejszych dla polskiej wolności i suwerennej państwowości, goszcząc w Tarnowie najważniejszych w Polsce współczesnych tożsamościowych myślicieli, badaczy, twórców i aktywistów.
Coroczne festiwalowe Gale są okazją do wręczenia nagród przyznawanych przez Kapitułę Festiwalu Niepodległości najwybitniejszym społecznikom i twórcom, najwytrwalej i najskuteczniej krzewiącym postawy niepodległościowe. Co roku Kapituła przyznaje „Ryngraf Niepodległości” – nagrodę za budzący już uznanie dorobek i bieżącą aktywność na rzecz umacniania niepodległości i rozwoju środowisk patriotycznych w regionie oraz „Szablę Niepodległości” (nazywanej lokalnym, społecznikowskim „Noblem”), która jest wyrazem podziwu kilkudziesięciu organizacji i środowisk patriotycznych regionu, reprezentowanych w Kapitule, dla całokształtu bezsprzecznie wybitnych dokonań życiowych laureatów, będących żywymi jeszcze legendami zmagań o wolność i niepodległość, czyli głównie weteranów i społeczników znajdujących się w jesieni swojego życia.
Kapituła przyznała dotychczas dziewięć „Szabli” oraz siedem „Ryngrafów” (wliczamy to także 2 laureatów nagrody, która początkowo nazywała się „Szabelką Niepodległości”, „Ryngraf” przyznawany jest od roku 2016).